गेल्या काही वर्षांत, स्तनाचा कर्करोग हा केवळ भारतातच नव्हे तर जागतिक स्तरावर सर्वात सामान्य कर्करोगांपैकी एक बनला आहे. भारतात दरवर्षी सुमारे १.७८ लाख नवीन स्तनाच्या कर्करोगाची नोंद होते. आकडेवारी सांगते की दर चार मिनिटांनी एक नवीन स्तनाचा कर्करोग आढळतो आणि दर आठ मिनिटांनी हा कर्करोग एका महिलेचा बळी घेतो, त्यामुळे देशातील ही चिंताजनक परिस्थिती निर्माण झाली आहे.

याहून चिंतेची बाब म्हणजे महिलांमध्ये लहान वयातही स्तनाच्या कर्करोगाचे प्रमाण वाढत आहे. त्यामुळे तरुणांमध्ये ब्रेस्ट कॅन्सर होऊ शकत नाही हा विचार केवळ एक मिथक आहे. आपण हा प्राणघातक आजार टाळू शकत नसला तरी, नियमित कर्करोग स्तन तपासणी वेळेवर उपचार मिळविण्यासाठी आणि जीवघेण्या समस्या टाळण्यात अत्यंत उपयुक्त ठरू शकते

ब्रेस्ट कॅन्सर म्हणजे काय..?

ब्रेस्ट कॅन्सर म्हणजे स्तनाचा कॅन्सर होय. स्तनाचा कर्करोग हा एक असा आजार आहे ज्यामध्ये स्तनाच्या असामान्य पेशी नियंत्रणाबाहेर वाढतात आणि ट्यूमर बनतात. जर तपासले नाही तर ट्यूमर संपूर्ण शरीरात पसरू शकतात आणि प्राणघातक होऊ शकतात. स्तनाच्या कर्करोगाच्या पेशी दुधाच्या नलिका आणि/किंवा स्तनाच्या दुधाचे उत्पादन करणाऱ्या लोब्यूल्समध्ये सुरू होतात. सर्वात जुना प्रकार (स्थितीत) जीवघेणा नसतो आणि सुरुवातीच्या टप्प्यात शोधला जाऊ शकतो. कर्करोगाच्या पेशी जवळच्या स्तनाच्या ऊतींमध्ये (आक्रमण) पसरू शकतात. यामुळे गाठी निर्माण होतात ज्यामुळे गाठी होतात किंवा घट्ट होतात.

स्तनाच्या कर्करोगाचे वेगवेगळे टप्पे कोणते आहेत?

स्टेज-1 सौम्य: यामध्ये कर्करोग फक्त स्तनापुरता मर्यादित असतो.

स्टेज-2 मध्यम: कर्करोग स्तनापासून सुरू होतो आणि काखेपर्यंत पसरतो.

स्टेज-3 आणि 4: जर कर्करोग यकृत, फुफ्फुस किंवा हाडांपर्यंत पोहोचला असेल तर तो स्टेज 4 असतो.

स्तनाच्या कर्करोगाची कारणे

लोकांना असे वाटते की स्तनाचा कर्करोग हा अनुवांशिक आहे, याचा अर्थ कुटुंबात तो कोणाला असेल तर तुम्हाला ही होईल असं नसतं. स्तनाच्या कर्करोगाच्या केवळ 10-15 टक्के प्रकरणे अनुवांशिक असतात. त्याची नेमकी कारणे अद्याप कळू शकलेली नाहीत. तुम्हाला हे जाणून आश्चर्य वाटेल की हा कॅन्सर केवळ महिलांनाच नाही तर पुरुषांनाही प्रभावित करू शकतो.

ब्रेस्ट कॅन्सरची लक्षणे काय आहेत?

निप्पलमधून रक्तरंजित स्त्राव होतो. वजन स्थिर राहते, परंतु स्तनाचा आकार वाढतो. स्तनामधील गुठळ्यामध्ये वेदना होत नसेल तर ते धोकादायक आहे. वेदना होत असतील तर कर्करोग होण्याची शक्यता कमी असते. जरी एखादी स्त्री गर्भवती नसली किंवा ती स्तनपान करत नसली तरीही स्तनातून दूध किंवा पाण्यासारखा स्त्राव होऊ शकतो. स्तनाच्या आकारात बदल होतो.